هر کسب و کاری برای شروع و قدم گذاشتن در دنیای بازار، ابتدا نیاز به یک استراتژی دارد. نیچ مارکتینگ یا بازاریابی گوشه‌ای هم یکی از چندین مدل بازاریابی در دنیای امروز است که به کسب و کارهای کوچک کمک می‌کند تا محصول خود را بدون درگیری با برندها و کسب و کارهای بزرگ به فروش برسانند.
ما در این مقاله قصد داریم به این سوالات جواب دهیم:
- نیچ مارکتینگ به چه معناست؟
- مفهوم اصطلاح بازاریابی دنج چیست؟
- مزایا و معایب نیچ مارکتینگ چیست؟
تا انتهای این مقاله همراه ما باشید تا با مثال‌هایی از نیچ مارکتینگ و جاویژه بازار آشنا شوید.
نیچ مارکتینگ (Niche Marketing) به زبان ساده یعنی چه؟
بسیاری از ما زمانی که ایده شروع کسب و کاری به ذهنمان می‌رسد، همان ابتدای کار شروع می‌کنیم به رویاپردازی و در تخیل تاسیس یک بیزینس بزرگ و موفق غرق می‌شویم و خودمان را یکی از معروف‌ترین و پولدارترین بیزینس‌من های دنیا تصور می‌کنیم که بسیاری از مردم آن‌را می‌شناسند و کسب و کارشان روزانه بازخورد میلیونی دارد. اما استراتژی بازاریابی تا چه اندازه با رویای ما مطابقت دارد؟
اگر شما مشاور بازاریابی و مارکتینگ باشید، حتما تا به حال آدم‌هایی را دیده‌اید که همان ابتدای اولین جلسه مشاوره، از شما می‌پرسند که: «چی کار کنیم تا فروشگاهی مثل دیجیکالا داشته باشیم؟»
مشاور بازاریابی در اینجا به کسی که تازه فقط رویای شروع یک استارتاپی را در ذهن خود پرورش داده است چه باید بگوید؟
اگر من مشاور بازاریابی باشم به صاحب ایده می‌گویم: «اول بگرد و گوشه‌ی دنج بازار محصولت را پیدا کن.» بله، گوشه‌ی دنج!
حالا این گوشه‌ی دنج بازار دقیقا کجا میشه؟
فرض کنیم شما قصد شروع کردن کسب و کاری در بازار پوشاک را دارید.
از نظر انرژی و سرمایه هم نسبتا در جایگاه خوبی هستید؛ طبیعتا همان اول کار با وجود برندهای معروف و بزرگ نمی‌توانید تمام بازار را قبضه کنید یا بخش زیادی از مردم مشتری محصول‌تان شوند.
شما در مرحله اول بازاریابی باید استراتژی نیچ مارکتینگ را عملی کنید.
استراتژی نیچ مارکتینگ چیست؟
کار درست در راهبرد نیچ مارکتینگ این است که:
- درمورد محصول خود کاملا تحقیق کنید
- جامعه هدف محصول را بشناسید
- برندهای معروف و محصولات پرفروش‌شان را شناسایی کنید
- در انتها سراغ محصولاتی که هنوز ردپای برندهای معروف روی آن‌ها نیافتاده است بروید
- و آن محصول را به جامعه‌ی هدفتان بفروشید.
برای مثال برای ورود به بازار پوشاک به جای پوشش همه محصولات بهتر است اول سرمایه خود را روی لباس‌های فصلی خاص از دختران خردسال قرار دهید تا به تدریج در همان حوزه به مشتریان شناخته شوید و کم کم قدرتمند شوید.
اگر نمی‌دانید نیچ شدن در کسب و کار شما چگونه است می‌توانید به کارشناس‌های بازاریابی ما پیام دهید و از مشاوره رایگان آوش تک استفاده کنید.
مدل‌های نیچ مارکتینگ:
شاید فکر کنید که پیدا کردن گوشه بازار کار آسانی است؛ اما سخت در اشتباهید.
در نیچ مارکتینگ شناسایی مخاطب و مطالعه‌ی رفتار مخاطب از سخت‌ترین قسمت‌های تعیین استراتژی است و باید با دقت بسیاری انجام شود.
جاویژه یا گوشه‌ای از بازار که می‌خواهید در کسب و کار خود آن را پیاده کنید باید ویژگی‌های زیادی داشته باشد که ویژگی‌های زیر از جمله آن‌هاست:
- هرچند یک گوشه از بازار است و موقعیت محدودی‌است اما باید به اندازه‌ای باشد که برای شما سودآور باشد.
- رقیبی در آن حوزه نداشته باشید یا اگر رقبایی وجود دارند آمادگی و توانایی شکست دادن و سبقت گرفتن از آن‌ها را داشته باشید.
- توان مالی جامعه و مخاطبان هدف جاویژه شما باید با قیمت محصول شما هم‌خوانی داشته باشد.
- جاویژه‌ی شما باید مرتب در حال رشد و پیشرفت باشد.
روش‌های تقسیم‌بندی یا نیچ کردن بازار:
- نیچ مارکتینگ براساس محصول
- نیچ مارکتینگ براساس موقعیت مکانی و جغرافیایی
- نیچ مارکتینگ براساس شرایط افراد
- نیچ مارکتینگ براساس قیمت محصول و قدرت خرید مخاطبان
نیچ مارکتینگ براساس محصول
مثال این نوع نیچ مارکت همان لباس دختران خردسال در ابتدای مقاله است.
در این نوع نیچ هدفتان فروش پوشاک بوده است اما باتوجه به وجود رقبای زیاد در این موضوع ریزبین‌تر شده‌‌اید و در نهایت فروش لباس دختران خردسال را انتخاب کرده‌اید.
یعنی به جای اینکه یک فروشگاه جامع و بزرگ داشته باشید تنها یک فروشگاه تخصصی برای یک یا چند محصول تخصصی دارید.
نوع دوم این شکل نیچ مارکتینگ به این شکل است که شما در بازاری که محصولات مشابهی وجود دارد تصمیم می‌گیرید یک محصول مشابه را با ویژگی‌های خاص در بازار عرضه کنید. در این نیچ شما هم باید ویژگی‌های محصولات مشابه را در نظر داشته باید و هم برای منحصربفرد شدن محصول خودتان ایده و خلاقیت داشته باشید.
نیچ مارکتینگ براساس موقعیت مکانی و جغرافیایی
این نوع نیچ مارکتینگ به منظور حل یک موضوع یا مسئله یا خدمت رسانی به مردم یک ناحیه جغرافیایی و یک موقعیت مکانی خاص برنامه ریزی شده است.
انتخاب یک شهر یا منطقه برای خدمت‌رسانی ممکن است فروش شما را چندین برابر کند. برای مثال سامانه‌ای برای ارائه خدمات پرستاری و مراقبت از سالمندان در نزدیکی یک محله‌ای که خانه‌های سازمانی بازنشسته‌گان شرکت نفت آنجا قرار دارد.
نیچ مارکتینگ براساس شرایط افراد
در این نوع از بازاریابی متمرکز شما باید به شرایط و نیازهای خاصی که ممکن است برای یک گروه از آدم‌ها به وجود بیاید توجه کنید. به طوریکه آن موضوع باعث تمایز افراد جامعه‌ی هدف با عموم مردم بشود.
مثلا: شیوع بیماری کرونا در جهان بسیاری از کسب و کارها را از پا انداخته است در مقابل فعالیت بسیاری از استارتاپ‌ها هم در این میان رونق بسیاری گرفته است و حتی استارتاپ‌های زیادی هم در این شرایط متولد شده‌اند.
HappyPo یا Happy Bum یکی از همین محصولات است که بی سروصدا در این شرایط کرونایی در حال ارائه خدمات است و اتفاقا فروش بالایی هم دارد.
Happypo یک آفتابه یا شیلنگ پیشرفته و مدرن است که مدل سنتنی آن سال‌هاست جزء جدایی ناپذیر توالت‌های ایرانی است.
به گفته‌ی اولیور السود، موسس HappyPo، سود این شرکت هفت برابر شده است و فروش آنلاین این آفتابه آلمانی سر به فلک کشیده شده است.
نیچ مارکتینگ براساس قیمت محصول و قدرت خرید مخاطبان
بررسی قدرت خرید افراد گوشه بازار از مهم‌ترین قسمت‌های استراتژی نیچ مارکتینگ است. بازار هدف محصولات در اینجا تعدادی مشخص از افراد با وضعیت مالی متناسب با قیمت محصول است و ممکن است در هرجایی متفاوت باشد. مثلا: بازار هدف خودروهای لوکس قطعا طبقه مرفه جامعه است که قدرت خرید این محصول را دارند و هرکسی از پس خرید آن برنمی‌آید.
صاحب کسب و کار در این نوع نیچ کردن می‌تواند گزینه‌های مختلفی مثل فروش عمده محصول یا گذاشتن تخفیف‌های دوره‌ای را برررسی کند.
استراتژی‌های بازاریابی نیچ مارکتینگ
- کمپین بازاریابی دهان به دهان (Word 0f Mouth)
- کمک گرفتن از اینفلوئنسر مارکتینگ در نیچ مارکتینگ
- کمپین بازاریابی تایید موازی
- بازاریابی اینترنتی
کمپین بازاریابی دهان به دهان (Word 0f Mouth)
برای همه ما تا الان بارها پیش آمده است که وقتی از کیفیت محصولی رضایت داشته‌ایم آن محصول را به اطرافیانمان معرفی‌کرده‌ایم یا وقتی که نیازی به خدمت یا محصول جدیدی داشتیم درمورد آن محصول از کسانی که آن را استفاده کرده‌اند پرس و جو کرده‌ایم.
این نوع رفتار مصرف‌کننده فرصت خوبی است برای بازاریابی یک محصول. اگر بتوانید برند خودتان را روی دهان‌ها بیاندازید می‌توانید تبلیغات دهان به دهان را به سکویی برای بیشتر شدن فروش و برندینگ خودتان تبدیل کنید.
کمک گرفتن از اینفلوئنسر مارکتینگ در نیچ مارکتینگ
در این روش از افراد شناخته شده و تاثیرگذار در حوزه‌ی فعالیتمان را شناسایی می‌کنیم و از آن‌ها درخواست می‌کنیم که استفاده از محصول و تایید سازمان را نشان دهند. به این نوع مارکتینگ اینفلوئنسر مارکتینگ می‌گویند. استفاده از این نوع مارکتینگ در شبکه‌های اجتماعی روز به روز رو به افزایش است.
هرچند امروزه به جای استفاده از افراد صاحب نفوذ در مارکت از افراد پرطرفدار و کسانی که در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام دنبال کننده‌های بسیاری دارند استفاده می‌شود.
کمپین بازاریابی تایید موازی
در این سبک از کمپین‌های تبلیغاتی از راه‌هایی مثل شبکه‌های اجتماعی یا تبلیغات بیلبوردی یا با استفاده از تبلیغات در تلویزیون استفاده می‌شود. در این راه به جای استفاده از افراد تاثیرگذار از رسانه‌ها یا کانال‌های تاثیرگذار استفاده می‌شود.
این روش بیشتر از هرچیزی بر روی «در معرض دید قرار دادن برندتان برای مخاطبان نیچ مارکت» تاکید می‌کند. آشنایی محاطب با برند در این نوع بازاریابی از طریق قوه بینایی است.
بازاریابی اینترنتی
در دنیای امروز حضور کسب و کار در فضای اینترنت از ضروری‌ترین و مهم‌ترین قدم‌هاست.
در ابتدای کار یک سایت طراحی کنید وبسایت شما مثل یک ویترین برای کسب و کار شماست. و با هزینه‌ی خیلی پایین باعث می‌شود برندتان به افراد زیادی شناخته شود. البته برای شناخته شدن در مدت کوتاه باید تولید محتوای مستمر داشته باشید و برای بالا آمدن در نتایج اول گوگل لازم است که سئو سایت خود را بالاببرید. اگر می‌خواهید از هزینه خدمات سئو آوش تک باخبر شوید صفحه خدمات سئو سایت ما را ببینید.
مزایای نیچ مارکتینگ چیست؟
جاویژه بازار برای شما کار را بیش از بیش آسان می‌کند، به خاطر اینکه:
- شما رقبای کمتری دارید
- صمیمیت و وفاداری مشترین به برند شما بیشتر است
- رفتار مشتری را به راحتی می‌توانید پیش بینی کنید و می‌دانید در چه جایی مشتریان را بهتر پیدا می‌کنید
- تخصصی بودن کسب و کار باعث می‌شود که به سرعت در آن حوزه شناخته شوید و در ذهن مخاطب گوشه‌ی بازار به عنوان یک برند قابل اعتماد ثبت شوید.
- هزینه تبلیغات در نیچ مارکتینگ پایین است زیرا مشتریان رسانه‌ی شما هستند.
بهتر است بدانید که شرکت‌های بزرگی مثل دیجیکالا و فیسبوک هم در ابتدا استراتژی خود را با نیچ مارکتینگ راه انداختند و کم کم کسب و کارشان را گسترش دادند.
معایب نیچ مارکتینگ
نیچ مارکتینگ برای کسب و کارهای کوچک علاوه بر مزایای و روش‌های سودمندش ضررها و معایبی هم دارد که ممکن است به کسب و کار شما آسیب بزند. مثل:
- استراتژی نیچ مارکیتنگ برای طولانی مدت مناسب نیست.
- ممکن است گروه‌های گوچک از برندهای معروف و شرکت‌های قوی ضربه ببینند
- دستیابی به یک برند کمتر شناخته شده.
جمع بندی
برای بهتر دیده شدن خوب بگردید و گوشه دنج بازار خودتان را پیدا کنید.
موفقیت یک برند یک شبه حاصل نمی‌شود و شما در همان ابتدای کار نمی‌توانید کل بازار را پوشش دهید. نیچ مارکتینگ استراتژی است که به شما کمک می‌کند تا سریع‌تر دیده شوید و سود بیشتری از یک محصول تخصصی و ویژه به دست بیاورید. این راهکار به شما کمک می‌کند که در بازار تجربه خوبی به دست بیاورید تا کم کم کسب و کار خود را گسترش دهید. در نیچ مارکتینگ شما کالا، محصول یا خدمتی را هدف قرار می‌دهید که هنوز مورد توجه رقیبان بزرگ بازار قرار نگرفته است. همین امر باعث می‌شود که شما بازار محصولی را به صورت تخصصی پوشش دهید و به تدریج رهبر آن حوزه شوید.
با تشکر از اینکه تا انتهای این مقاله همراه ما بودید. اگر صاحب کسب و کاری هستید و نیچ کار خود را هنوز نمی‌دانید، موضوع کسب و کار خود را اینجا، برای ما در کامنت‌ها بنویسید تا به شما کمک کنیم.
