پورتال‌ها دریچه یا پایگاهی برای تبادل اطلاعات در فضای وب هستند. در اکثر مواقع پورتال را با وب سایت اشتباه می‌گیرند. اما در واقع پورتال معنی و کارایی فراتر از یک وب سایت دارد
پورتال‌ها بر خلاف وب سایت‌ها، که تنها به یک منبع اطلاعاتی وصل هستند، به منابع اطلاعاتی مختلفی دسترسی دارند. پورتال‌ها اطلاعات مورد نیاز کاربرانی را که به آن‌ها مراجعه می‌کنند را از پایگاه‌های دیگر جمع آوری کرده و آن‌ها را در اختیار مخاطبان قرار می‌هند.
اما منظور از پورتال چیست؟ پورتال‌ها چه تفاوتی با وب سایت‌ها دارند؟ چه سازمان‌هایی نیاز به طراحی پورتال دارند؟
تا آخر این مقاله همراه ما باشید؛ در این نوشته سعی داریم برای سوالات بالا جواب‌های کاملی پیدا کنیم.
پورتال چیست؟
کلمه پورتال یا پرتال (portal) در لغت نامه‌های فارسی به کلمه دریچه یا درگاه معنی شده است. پورتال‌ها پایگاه‌هایی در وب هستند که اطلاعاتی را از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
پورتال مکانی مرکزی است که کاربر با مراجعه به آن می‌تواند به طیف گسترده‌ای از اطلاعات دست پیدا کند. به طور دقیق‌تر کار پورتال‌ها این است که مجموعه وسیعی از اطلاعات و دیتاها را از منابع مختلف جمع آوری و آن‌ها را تلفیق کند و سپس در یک صفحه واحد آن‌ها را نمایش دهد.
پورتال‌ها دریچه‌های اطلاعاتی هستند که: اخبار لحظه به لحظه، رویدادها، گزارش‌ها، تقویم و برنامه کاری سازمانی که برای آن طراحی شده‌اند را به اطلاع کاربران می‌رسانند.
طبق تعاریف بالا پورتال را می‌توان به درگاهی از اطلاعات تعریف کرد که بر این چهار پایه استوار است:
1- جمع آوری اطلاعات
2-تلفیق اطلاعات
3- یکپارچه کردن اطلاعات
4-اختصاصی کردن اطلاعات
اطلاعاتی که پورتال‌ها از منابع گوناگون جمع آوری و یکپارچه سازی می‌کنند شامل محتوای متنی، عکس، فیلم یا حتی سرویس‌ها الکترونیکی است.
کاربران با استفاده از درگاه پورتال‌ها می‌توانند یک حساب کاربری برای خود درست کنند و از طریق آن حساب کاربری به اطلاعات بخش‌های مختلف سازمان مورد نظر دسترسی پیدا کنند. یا حتی می‌توانند حساب کاربری خود را شارژ کنند و از خدمات مالی پورتال‌ها استفاده کنند.
در پورتال‌های مدیریت محتوا کاربران می‌توانند خودشان اطلاعات و اسنادی را اضافه کنند و با کاربران دیگر به اشتراک بگذارند.
برای مثال یک شرکتی را در نظر بگیرید که کارکنان آن به صورت دورکاری مشغول به فعالیت هستند و در مکان‌های جغرافیای مختلفی ساکن هستند.
هر کدام از این کارکنان باید اسناد و گزارش‌های خود را با دیگر اعضای تیم به اشتراک بگذارند. با توجه به دسترسی کاربری که برای هر کدام از این کارمندان تعریف شده است؛
- آن‌ها می‌توانند اسناد را در پورتال بارگذاری کنند
- به اسناد دیگر دسترسی داشته باشند
- اسناد دیگر را تغییر دهند
- اسناد را حذف کنند
آمازون و یاهو را می‌توان یک پورتال به شمار آورد.
تفاوت بین پورتال و وب سایت چیست؟
شباهت ظاهری زیاد بین پورتال و وب سایت باعث می‌شود که بسیاری از افراد در تشخیص این دو از هم، دچار مشکل شوند. اما در واقع پورتال‌ها با وب سایت‌ها تفاوت بسیاری دارند.
به طور کلی وب سایت‌ها مجموعه‌ای از صفحات وب هستند در حالی که پورتال‌ها دروازه و دریچه‌ای برای ورود به شبکه جهانی اطلاعات هستند.
پورتال‌ها کاربران را به وب سایت‌ها یا پورتال‌های دیگر هدایت و راهنمایی می‌کنند در صورتیکه وب سایت‌ها معمولا دارای اطلاعات کافی و کاملی هستند که فقط بر روی خود وب سایت قابل دسترسی هستند.
وب سایت یک پایگاه موضوع محور است به این معنا که هر وب سایت برای یک موضوع مشخص فعالیت می‌کند . مخاطبی که با یک سایت کار می‌کند نیز به نوعی با موضوع فعالیت آن سایت مرتبط است.
اما پورتال‌ها سیستم‌هایی کاربر محور هستند؛ یعنی امکانات پورتال به شکلی طراحی شده‌اند تا پاسخگوی تمامی نیازهای کاربران باشد.
بخش‌ها و امکاناتی مانند ایمیل، تالارهای گفت و گو، انجمن‌ها و فروم‌های اینترنتی در پورتال‌ها برای این طراحی شده است تا کاربران زیادی را در سنین و علایق مختلف جذب کند و جوابگوی نیازها و جست و جوی آن‌ها باشد.
اگر دوست دارید در مورد مراحل ساخت سایت وردپرسی بیشتر بدانید؛ به شما مطالعه مقاله «مراحل ساخت سایت وردپرس چیست» را پیشنهاد می‌کنیم.
سیستم درآمدی پورتال‌ها بر پایه تبلیغات است، پورتال‌ها با توجه به تعداد کاربران فعالی که دارند می‌توانند برای کمپانی‌ها و شرکت‌ها مختلف تبلیغ کنند.
اما وب سایت‌ها می‌توانند به منظور هدفی غیر از کسب درآمد طراحی شوند.
اطلاعاتی که در وب سایت‌ها نمایش داده می‌شوند عموما به صورت تخصصی تولید شده‌اند و از منابع محدودی تامین می‌شوند. اما اطلاعات پورتال‌ها عموما جنبه اطلاعات عمومی دارند و از منابع پراکنده و مختلفی جمع آوری شده‌اند.
وب سایت‌ها در دسترسی عموم هستند یعنی مخاطبان با سرچ آدرس سایت می‌توانند محتوای سایت را ببینند و نیازی به لاگین کردن نیست. اما برای فعالیت در پورتال‌ها باید شناسه ورود و رمز عبور خود را وارد کنیم تا به اطلاعات پورتال دسترسی داشته باشیم.
انواع پورتال‌ها
پورتال‌ها به دو دسته عمودی و افقی تقسیم می‌شوند. پورتال‌های برای یک موضوع، سرویس، تجارت یا خدمات خاص استفاده می‌شود که کاربران آن‌ها هم افرادی خاص هستند.
پورتال‌های عمودی اطلاعات، ابزار، سرویس‌های جست و جو و گزارش و آمار در یک حوزه خاص را تهیه می‌کنند و در اختیار کاربران قرار می‌دهند.
پورتال‌های افقی گستره وسیعی را پوشش می‌دهند برای مثال یاهو یک پورتال افقی است به عبارت دیگر پورتال‌های افقی پورتال‌هایی عمومی هستند که بانک‌های اطلاعاتی راجع به موضوعات زیاد و وسیعی هستند. در صورتی که پورتال‌های عمودی، پورتال‌هایی تخصصی هستند.
پورتال‌ها را با توجه به کارکرد آن‌ها نیز می‌توان به انواع پورتال‌های سازمانی زیر تقسیم کرد:
پورتال سازمانی شرکتی
پورتال سازمانی بانک‌ها
بانک‌ها از جمله سازمان‌های بزرگی هستند که روزانه هزاران نفر به خدمات آن‌ها نیاز پیدا می‌کنند. امروزه خدمات بانک‌ها باید با سرعت هرچه بیشتر به سمت الکترونیکی شدن پیش بروند. طراحی پورتال سازمانی به بانک‌ها کمک می‌کند تا خدمات فیزیکی خود را در فضای الکترونیک ارائه دهند. تا ارباب رجوع بدون معطلی بتواند نیاز خود را حل کند.
پورتال سازمانی بیمه
شرکت‌ها و شعبه‌های بیمه با طراحی پورتال می‌توانند به کاربران این امکان را بدهند تا کاربر با استفاده از اینترنت از خدماتی مانند استعلام بیمه، پرداخت حق بیمه و خدمات دفترچه بیمه استفاده کنند.
پورتال سازمان‌های دولتی
در راستای اهداف دولت الکترونیک، سازمان‌ها و اداره جات دولتی باید تمامی خدمات خود را بر روی بستر اینترنت ارائه دهند. به این وسیله شهروندان بدون نیاز به مراجعه حضوری به سازمان‌ها می‌توانند نیازهای خود را برطرف کنند.
پورتال دانشگاهی
پورتال دانشجویی یا دانشگاهی به کارکنان دانشگاه یا دانشجویان کمک می‌کند تا کارهای اداری مربوط به دانشگاه مانند فرایند ثبت نام، انتخاب واحد و فارغ التحصیلی را با سرعت زیاد و صرف کمترین زمان و انرژی انجام دهند.
پورتال خبری
پورتال‌های خبری سامانه‌های تحت وبی هستند که اخبار را از منابع گوناگون جمع کرده و آن‌ها را در موضوعات مختلف دسته بندی می‌کنند و به کاربران ارائه می‌دهند.
با رونق طراحی پورتال‌های خبری، روش سنتی و رسمی انتشار اخبار کمرنگ شده و روز به روز به خوانندگان و دنبال کنندگان آنلاین اخبار افزوده می‌شود.
پورتال خرید
پورتال‌های خرید به منظور دسترسی مستقیم مشتری به طیف وسیعی از محصولات، خدمات و اطلاعات طراحی می‌شوند.
در پورتال‌های خرید باید امکاناتی مانند، معرفی فروشندگان مختلف، مقایسه محصولات و قیمت توزیع کننده‌های مختلف، معرفی محصول و راهنمای استفاده از محصولات و نمایش وضعیت سفارش مشتری را داشته باشد.
پورتال شخصی
یک نفر برای ایجاد پایگاهی برای تعامل و اطلاع رسانی بین خود و گروهی خاصی از مخاطبان می‌تواند پورتال شخصی طراحی کند.
متخصصان حوزه‌های مختلف با راه اندازی پورتال‌های شخصی می‌توانند خود را به گروه دوستان و مخاطبان خود معرفی کنند و دانش و آموخته‌ها و تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند.
جمع بندی
طراحی پورتال، بسته به هدف و نوع کسب و کار شما، می‌تواند ابزاری مناسب در جهت پیش رفتن به سمت اهداف سازمانی شما باشد. با طراحی یک پورتال شما می‌توانید یک پایگاه یا پلتفرم خصوصی برای مخاطبان خود داشته باشید تا کاربران با استفاده از آن به اطلاعات و دیتاهای مورد نیاز خود دست پیدا کنند.
طراحی سایت و پورتال هر دو مزایا و کاربرد زیادی برای سازمان‌ها دارند. شما باید با توجه به نوع سازمان و اهداف سازمان خود ببینید کدام یک از این ابزار کارایی بیشتری برای کسب و کارتان دارد.
ممنون از اینکه تا انتهای این مقاله همراه ما بودید؛ نظر و پیشنهادات خود در مورد موضوع این مقاله را در قسمت دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید.
